Tối ưu hóa thiết bị bay của bạn – Cánh dù
Tối ưu hóa thiết bị bay của bạn: cánh dù
Trong phần thứ hai của loạt bài viết này Steve Uzochukwu phân tích về cách làm thế nào để giữ cho cánh dù của bạn ở trong tình trạng tốt nhất.
Steve Uzochukwu là một trong những phi công giàu kinh nghiệm nhất của Anh và đã bay diều lượn, máy bay và dù lượn trong gần hai mươi năm.
Không có nhiều chỗ cho bạn tự mình thực hiện tối ưu hóa đối với cánh dù. Các công việc chủ yếu là giành cho cửa hàng sửa chữa dù. Cơ hội tốt nhất để tối ưu hóa cánh dù đó là thực hiện kiểm định kiểm tra hàng năm hoặc định kỳ sáu tháng. Dây dù có thể đã bị kéo dãn, co lại, bị hư hỏng hoặc mất khả năng chịu lực.
Vấn đề nêu ở dưới là nghiêm trọng nhất. Người ta thường kiểm tra bằng cách lấy một dây A hoặc B rồi thử tải bằng cách kéo thử sức chịu tải của dây dù trước khi định thay. Nếu dây dù bị đứt dưới ngưỡng quy định thì sẽ kiểm tra đến dây thứ hai. Nếu dây này cũng bị đứt tiếp thì điều đó có nghĩa là bất kỳ cửa hàng sửa chữa dù nào cũng sẽ khuyên bạn nên thay một bộ dây dù hoàn toàn mới.
Việc kiểm tra dù sẽ cải thiện tính năng của cánh dù là khi tất cả các dây được đo và kiểm tra chiều dài có tải. Điều này giúp loại bỏ bất kỳ hiện tượng co ngắn dây nào thường xảy ra với lớp vỏ polyester bao bọc sợi dây chính chịu lực là lõi ở bên trong làm bằng vật liệu Dyneema hoặc Kevlar.
Các dây A và B thường ít bị co ngắn lại vì chúng được treo tải đủ nặng trong khi bay & kéo dãn trở lại độ dài bình thường. Nhưng với một số cánh dù, các dây C và D treo tải nhẹ nên không được kéo dãn về độ dài ban đầu. Sự co rút dây này làm thay đổi kết cấu của cánh dù. Nó làm tăng góc tấn khi dây lái thả cao hết, làm chậm cánh dù và đôi khi làm cho cánh dù bị giữ lại khi ta dựng dù để cất cánh.
Kiểm định đầy đủ cho biết bạn đã trông nom và bảo quản cánh dù như thế nào, nó cũng giúp bạn giải quyết bất kỳ vấn đề gì liên quan đến cấu trúc của cánh dù và làm bạn yên tâm. Tuy nhiên, nếu cánh dù của bạn đã được kiểm định nhưng sau đó bị ướt thì các dây dù lớp sau có thể bị co lại.
Đôi khi cũng nên kéo giãn dây dù một chút nếu bạn lo lắng về điều này. điều này rất là dễ để thực hiện nếu có hai người. Tôi làm bằng cách quấn dây dù xung quanh hai ngón tay và sau đó từ từ kéo cho đến khi ngón tay bắt đầu thấy đau. Bạn có thể kéo dây dù với lực từ 5 -7 kg. Việc như thế giúp loại bỏ bất cứ sự co rút nào có trong dây dù.
Việc như thế một hoặc hai lần sẽ đưa cánh dù trở lại trạng thái bình thường, chữa nó treo trở lại lúc khởi động và mất một chút tốc độ cắt. Hãy cẩn thận không tác động lực lớn hơn mức như nói ở trên và nếu vẫn không giải quyết được vấn đề thì nên mang cánh dù đến cửa hàng sửa chữa có tên tuổi.
Hình 1. Dây dù bị co có thể làm thay đổi góc tấn của cánh dù và làm chậm nó đi như thế nào.
HỆ THỐNG TĂNG TỐC
Một vấn đề khác cần xét đến khi ta định tối ưu hóa cánh dù đó là hệ thống tăng tốc. Điều quan trọng là phải hiểu tương tác giữa nó với dây lái như thế nào. Hầu hết các cánh dù có dây lái để chùng vì một lý do tốt. [Xem bài viết về chiều dài dây lái của Bruce Goldsmith trong số này]. Khi sử dụng hệ thống tăng tốc góc tấn giảm đi, và mặt khum của cánh thay đổi vì toàn bộ cánh xoay quanh lớp dây sau. Điều này có nghĩa là dây lái chùng một chút là cần thiết. Mép sau cánh dù cần xoay lên một chút trong khi mép trước xoay xuống nếu cánh dù không chịu tác động của một chút kéo trên dây lái khi đạp hết thanh tăng tốc. Một chút kéo dây lái này sẽ làm chậm cánh dù lại và làm giảm tính ổn định của tiết diện cánh dù, làm cánh dù nhiều khả năng bị xẹp khi tăng tốc. Vì lý do này, tránh rút ngắn quá dây lái của cánh dù, và cẩn thận kiểm tra hệ thống dây lái của bất kỳ cánh dù nào được mua ở dạng hàng cũ.
Thường khoảng chùng của dây lái được nêu rõ trong hướng dẫn sử dụng hoặc sơ đồ bố trí dây của cánh dù. Khoảng chùng thêm cần để hệ thống tăng tốc hoạt động có thể loại trừ được bằng cách quấn 1 nửa vòng trên tay, cho phép bạn đưa tay trở về vị trí tốc độ cao nhất mà không phải thả vòng dây quấn ra.
Cũng nên kiểm tra hệ thống tăng tốc xem dây có chạy trơn tru qua các pu-li hay không, và xem có cần bôi trơn bằng một chút dầu bôi trơn silicon hay không. Không nên để dầu bôi trơn rơi vào dây dù, dây điều khiển hoặc vải.
Cuối cùng, lời khuyên tốt nhất cho việc tối ưu hóa cánh dù của bạn là phải chắc chắn là nó vẫn nằm trong phạm vi đặc điểm kỹ thuật đã được kiểm định của nhà sản xuất. Trừ khi bạn là phi công thử nghiệm.
Hình 2. Tối ưu hóa thanh tốc độ
Nguồn: tạp chí Cross Country số 119